Liên tiếp tăng lãi suất huy động tiền gửi VND:Một cuộc chạy đua mới

Liên tiếp những đợt thông báo tăng lãi suất huy động gần đây của các ngân hàng khiến thị trường có cảm giác làn sóng chạy đua lãi suất đang trở lại. Tuy nhiên, theo nhận định của các chuyên gia, cuộc đua lãi suất sẽ khó tái diễn.

Dẫu vậy, những động thái này cho thấy kênh huy động vốn này đang phải nỗ lực cạnh tranh để thu hút dòng tiền, nhất là khi dự báo nhu cầu tín dụng ngày càng tăng.

Liên tiếp tạo đỉnh

Sau ít ngày nghe ngóng, mới đây VPBank đã quyết định ban hành biểu lãi suất (LS) huy động VND mới, trong đó điều chỉnh tăng ở hầu hết các kỳ hạn với mức tăng bình quân thấp nhất 0,2%/năm và bình quân cao nhất là 0,75%/năm. Sau lần điều chỉnh này, LS huy động bằng VND của VPBank với các khoản tiền gửi có kỳ hạn bình quân thấp nhất là 4,7%/năm (kỳ hạn 1 tuần) và bình quân cao nhất là 8,55%/năm cho kỳ hạn 36 tháng.

Trong khi đó, với lần tăng LS mới đây, các mức tăng LS được Techcombank áp dụng cho cả tiết kiệm thường và tiết kiệm phát lộc với đỉnh LS cao nhất 9%/năm cho kỳ hạn 36 tháng. Song đáng lưu ý ở hình thức tiết kiệm thường, mức tăng LS cao nhất từng được ghi nhận trên thị trường lên đến 1,1% được NH này áp dụng cho kỳ hạn 36 tháng. Đặc biệt ở kỳ hạn 7-8 tháng, mức LS của Techcombank hiện được đánh giá đang dẫn đầu trên thị trường với 8,5-8,6%/năm tuỳ khu vực.

Để huy động được nguồn tiền nhàn rỗi trong dân cư, các ngân hàng (NH) tiếp tục tăng mạnh LS trong thời gian gần đây. Mức cao nhất được áp dụng đối với LS tiền gửi ở các kỳ hạn dài ngày từ 12 tháng trở lên đều vượt ngưỡng 8,5% và một số kỳ hạn trên 24 tháng đang tiến sát ngưỡng 10%/năm. VietA Bank là một ví dụ. Với hàng loạt chương trình khuyến mãi, dự thưởng và quà tặng cho khách hàng gửi tiền, lượng tiền nhàn rỗi hút về NH gia tăng đáng kể. Cụ thể, đối với chương trình "Gửi tiền một lần trúng thưởng 700 lần", chỉ sau 20 ngày triển khai, VietA Bank thu về 664 tỉ đồng; 12.800 lượng vàng và 3 triệu USD.

Giải thích về lần tăng LS huy động mới đây với việc tạo nên các mức LS 9-9,5%/năm cho các kỳ hạn 18-36 tháng, bà Dương AÁnh Tuyết - GĐ khối khách hàng cá nhân của Maritime Bank - cho rằng: "Mục đích chính của đợt tăng LS này là nhằm đáp ứng nhu cầu về vốn của NH trong thời gian tới, khi nhu cầu tín dụng đang có dấu hiệu phục hồi dần". Một lãnh đạo VPBank cũng khẳng định, việc điều chỉnh này là nhằm đưa biểu LS của NH tiến sát với diễn biến trên thị trường.

Sức ép đối với huy động tiền gửi ngày càng tăng

Theo báo cáo cuối tuần qua của ngân hàng Nhà nước (NHNN), LS huy động bằng VND bình quân của nhóm ngân hàng thương mại cổ phần (NHTMCP) kỳ hạn 12 tháng là 8,12%, kỳ hạn 6 tháng là 7,87% và kỳ hạn 3 tháng là 7,68%. Một số NHTMCP đã điều chỉnh tăng LS huy động VND như ABBank, VPBank, tăng từ 0,2-0,5%/năm, bất chấp cuối tuần qua, NHNN vẫn tiếp tục ấn định LS cơ bản VND ở mức 7% và đây là lần công bố thứ ba NHNN không thay đổi.

Tuy nhiên, các NHTM tiếp tục đưa ra nhiều chính sách mới nhằm thu hút tiền gửi, không chỉ bằng động tác nâng LS, mà còn thực hiện nhiều khuyến mãi đi kèm. Một lý giải cho điều này là dòng tiền trong dân cư đang đổ vào những kênh đầu tư sinh lời cao hơn, nhất là khi trước đó, mặt bằng LS đã được điều chỉnh xuống khá thấp. Rõ ràng xu hướng tăng trưởng trở lại của chứng khoán (CK) thời gian gần đây đã thu hút lượng tiền lớn từ giới kinh doanh và không ít người tiêu dùng. Điều này đã khiến các NH khó khăn hơn trong huy động vốn để triển khai tín dụng. Đặc biệt là khi dư nợ tín dụng cho vay hỗ trợ LS và tín dụng tiêu dùng đang gia tăng.

Nhu cầu vay đầu tư CK của nhà đầu tư cũng giúp tín dụng cầm cố cổ phiếu (CP) hồi sinh kể từ đầu tháng 3.2009 và tiếp tục gia tăng trong thời gian gần đây. ACB cho biết, dư nợ tín dụng cầm cố CK tính đến tháng 5.2009 đạt 800 tỉ đồng. Còn dư nợ tín dụng của NH tính đến ngày 15.5 đạt 44.382 tỉ đồng, tăng 29% so với đầu năm 2009. Vốn huy động từ khách hàng của ACB tính đến thời điểm trên đạt 94.120 tỉ đồng, nhưng chỉ tăng 25% so với đầu năm.

Đại diện VietA Bank cũng cho hay, tính đến cuối tháng 4.2009, dư nợ tín dụng cho vay đạt 7.327 tỉ đồng, tăng 422 tỉ đồng so với một tháng trước đó. Trong khi, huy động vốn của NH tính đến cuối tháng 4 chỉ tăng 280 tỉ đồng so với tháng 3, đạt 8.000 tỉ đồng...

TGĐ Sacombank - ông Trần Xuân Huy cũng cho hay, ngoài tín hiệu hấp thụ vốn của nền kinh tế, việc tăng LS tiết kiệm để huy động vốn của NH thời gian gần đây một phần do các kênh đầu tư khác đang tăng trở lại. Trong đó, đáng chú ý là CK, nên NH phải điều chỉnh LS để hút thêm vốn nhàn rỗi trong dân cư. Số liệu thống kê, dư nợ tháng 4.2009 của ngành NH ước tăng 4,86% so với cuối tháng trước và tăng 11,16% so với cuối năm trước. Còn số dư tiền gửi tháng 4 chỉ ước tăng 3,74% so với cuối tháng trước và tăng 9,88% so với cuối năm trước.

Nguồn tiền nhàn rỗi vẫn đang hướng về CK khi thị trường CP đang được đánh giá còn cơ hội để kiếm lời dẫn đến sức ép lên lãi tiết kiệm ngày càng cao. Tuy nhiên, theo nhận định của ông Lý Xuân Hải - TGĐ ACB, LS tiền gửi sẽ khó lặp lại diễn biến của năm trước.

Việc LS huy động có tăng cũng chỉ ở cạnh tranh thông thường để tăng thị phần và phục vụ tăng trưởng tín dụng. NHNN cũng đã có kinh nghiệm quản lý khủng hoảng năm 2008, nên các biện pháp điều tiết thị trường sẽ hiệu quả hơn. Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Giàu cũng đưa ra thông điệp, LS cơ bản sẽ không có nhiều biến động trong thời gian tới.