Vừa qua, Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải đã chủ trì cuộc họp với EVN và các bộ, ngành liên quan bàn biện pháp tháo gỡ một số vướng mắc về nguồn vốn cho các dự án điện.
Vừa qua, Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải đã chủ trì cuộc họp với EVN và các bộ, ngành liên quan bàn biện pháp tháo gỡ một số vướng mắc về nguồn vốn cho các dự án điện.
Các dự án thiếu vốn trầm trọng
Năm 2008, EVN dự kiến cần khoảng 43.130 tỷ đồng để đầu tư cho 40 công trình nguồn điện, hơn 200 công trình lưới điện. Tuy nhiên, trong 6 tháng đầu năm, tỷ lệ giải ngân mới đạt khoảng 16.298 tỷ đồng, bằng 37,2% kế hoạch. Hiện có 12 dự án thủy điện, 2 dự án nhiệt điện đang thi công nhưng không giải ngân tiếp được, 5 dự án chưa thu xếp được nguồn vốn. Trong khi đó, nguồn vốn tự có của EVN chỉ còn 8.160 tỷ đồng, giảm 3.769 tỷ đồng so với kế hoạch. Nguyên nhân cơ bản của tình trạng này là do thị trường chứng khoán ngày càng xuống dốc, việc cổ phần hóa (CPH) không thực hiện được dẫn đến nguồn thu từ CPH giảm chỉ còn 1.000 tỷ đồng so với 7.267 tỷ đồng theo kế hoạch. Bên cạnh đó, việc giải ngân từ vốn vay thương mại, vốn trái phiếu, vốn vay tín dụng ưu đãi, ký quỹ bảo lãnh… đều gặp trục trặc. Chỉ tính riêng vốn vay thương mại của các ngân hàng trong nước, EVN cần huy động khoảng 8.832 tỷ đồng trong năm 2008 nhưng sau 6 tháng mới giải ngân được 2.204 tỷ đồng. Nguồn vốn còn lại do tính thanh khoản kém nên nhiều ngân hàng hủy bỏ những khoản vay hoặc yêu cầu tăng lãi suất với các hợp đồng đã ký, đồng thời từ chối thu xếp vốn cho các dự án mới. Hiện nay, 11 dự án thủy điện đang thi công là Bản Vẽ, Buôn Kuốp, Srepok 3, Sông Tranh 2, Sê San4, A Vương, An Khê-Kanak, Sông Ba Hạ, Đồng Nai 3-4 và Uông Bí mở rộng 1 với nguồn vốn lên tới 2.868 tỷ đồng có nguy cơ không giải ngân được. Các khoản vay nước ngoài cũng không sáng sủa hơn. Bên cạnh đó, một số hợp đồng tín dụng đã ký nhưng Bộ Tài chính chưa bảo lãnh hoặc không được cấp bảo hiểm cũng không giải ngân được. Tổng cộng các nguồn vốn EVN không có khả năng huy động được đã lên tới trên 9.000 tỷ đồng. Việc ký quỹ mở L/C nhập khẩu cũng đang bị gây khó. Lý do là Thủ tướng đã cho phép các ngân hàng thương mại trong nước cho EVN vay vượt 15% vốn điều lệ nhưng Ngân hàng Nhà nước yêu cầu EVN phải có hợp đồng vay vốn nước ngoài đảm bảo thanh toán hoặc ký quỹ tối thiểu bằng 70% giá trị L/C. Hiện, 2.800 tỷ đồng của EVN đang phải nằm im vì EVN ký quỹ mở L/C thanh toán hợp đồng thiết bị cơ điện Thủy điện Sơn La mà vẫn chưa giải chấp được do chưa ký được hợp đồng vay 400 triệu USD từ Ngân hàng phát triển Việt Nam.
Nguy cơ thiếu hụt trên 3 tỷ kWh/năm
Theo EVN, nếu toàn bộ lượng vốn vay không thể giải ngân và thu xếp được thì ngoài việc chậm tiến độ của hàng chục dự án thủy điện đang dở dang, EVN cũng không thể triển khai tiếp các dự án mới. Điều đó sẽ dẫn đến nguy cơ thiếu hụt trên 3 tỷ kWh điện/ năm. Hiện EVN đang cố gắng thực hiện các giải pháp khắc phục như: rà soát, đình hoãn khoảng trên 390 hạng mục công trình với giá trị vốn khoảng 1.460 tỷ đồng. Vay vốn của các công ty cổ phần; dừng mua sắm vật tư trang thiết bị chưa cần thiết; chủ động làm việc với các ngân hàng… Tuy nhiên, những giải pháp trên không thấm vào đâu so với số lượng vốn cần quá lớn. Hơn nữa, các công trình đầu tư của tập đoàn hầu hết là các công trình nguồn và lưới điện theo quy hoạch được duyệt để đáp ứng nhu cầu phụ tải, việc giãn tiến độ các công trình này sẽ gây nguy cơ thiếu điện trong những năm tới.
Bên cạnh rất nhiều giải pháp đề nghị các bộ, ngành liên quan hỗ trợ khắc phục, EVN đặc biệt kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các ngân hàng tiếp tục giải ngân cho các dự án điện đang thi công theo các hợp đồng đã ký.
Không vì thiếu vốn mà để chậm tiến độ
Với chủ trương: không để vì thiếu vốn mà phải lùi, giãn tiến độ các dự án nguồn điện, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã chỉ đạo EVN và các ngân hàng liên quan cùng bàn bạc trên tinh thần chia sẻ khó khăn vì lợi ích chung, thực hiện đúng hợp đồng tín dụng đã ký, giải ngân các khoản vay trên cơ sở đàm phán điều chỉnh lại mức lãi suất cho phù hợp với tình hình mới. Nếu các bên không thỏa thuận được mức lãi suất thì Ngân hàng Nhà nước sẽ quyết định. Đồng thời, ngành điện phải lên kế hoạch nhu cầu vốn và giải ngân hàng tháng, bố trí vốn một cách chọn lọc, tập trung vào các dự án cấp thiết, trọng điểm. Tìm phương án chuyển đổi cơ cấu nguồn vốn, đẩy mạnh cổ phần hóa, đấu thầu EPC theo phương án nhà thầu thu xếp nguồn tài chính kêu gọi vốn FDI. Phó Thủ tướng cũng cho ý kiến về một số kiến nghị của EVN xung quanh cơ chế cho vay lại đối với khoản vay 400 triệu USD để thanh toán cho các hợp đồng thiết bị Sơn La; việc EVN xin được miễn ký quỹ khi mở L/C thanh toán các hợp đồng; việc bổ sung kế hoạch vốn ngân sách 418 tỷ đồng cho dự án thủy điện Quảng Trị và dự án cấp điện thôn buôn 5 tỉnh Tây Nguyên. Việc cấp bảo lãnh cho hợp đồng vay của Thủy điện Sông Tranh (đến 18/8/2008 hợp đồng vay sẽ hết hiệu lực nếu không có bảo lãnh) và vấn đề Ngân hàng Nhà nước ưu tiên bán ngoại tệ cho EVN để thanh toán các hợp đồng và trả nợ vay nước ngoài…
Theo Công Thương
btp